H λιτή κατοικία του συγγραφέα της «Ασκητικής»

Από τον Νίκο Γιαννακόπουλο

«Ταξιδεύοντας» στο Σαρωνικό αυτή τη φορά και στη γειτονική Αίγινα, ανακαλύπτουμε, «ριζωμένο» στο χώμα του νησιού, πριν από κάμποσες δεκαετίες, το σπίτι του Νίκου Καζαντζάκη, στο οποίο ο συγγραφέας πέρασε περίπου μια δεκαετία της ζωής του (1937-1946).

Έργο του αρχιτέκτονα Βασίλη Δούρα (1904-1981), η κατοικία αυτή βρίσκεται στην περιοχή Λιβάδι, περίπου τρία χιλιόμετρα βόρεια από το λιμάνι της Αίγινας και είναι κτισμένη σε οικόπεδο κοντά στη θάλασσα, με απρόσκοπτη θέα προς αυτήν .

Αποτελεί ένα από τα πρώιμα δείγματα στην Ελλάδα, όπου συνδυάζεται ο τύπος της εξοχικής κατοικίας με το μοντέρνο αρχιτεκτονικό ύφος (το σπίτι θεμελιώθηκε μόλις το 1936). Στην εξωτερική όψη του κτίσματος δεσπόζουν οι λιθόκτιστοι τοίχοι, με τη χαρακτηριστική πέτρα της Αίγινας και η όλη σύνθεση των όγκων διακρίνεται για την μεγάλη απλότητά της αλλά και για την αρμονική ένταξή της στο βραχώδες τοπίο το νησιού.

Στον μικρότερο σε έκταση πρώτο όροφο, στον οποίο οδηγεί μια εξωτερική σκάλα, που ξεκινάει από την αυλή, βρισκόταν το γραφείο του Καζαντζάκη. Ο ίδιος ο λογοτέχνης συνήθιζε να αποκαλεί την κατοικία αυτή «Το κουκούλι».

Στο απέριττο αυτό σπίτι, στο οποίο εγκαταστάθηκε με τη γυναίκα του, Ελένη Καζαντζάκη, το 1937, όταν ακόμα ήταν ημιτελές, συμβάλλοντας στην ολοκλήρωσή του με την προσωπική του εργασία, απομονωνόταν συχνά για να συνθέσει μεγάλο μέρος του λογοτεχνικού του έργου.

Εικόνες και λέξεις

«less is more»,  Barcelona Pavillion, Ludwig Mies van der Rohe

Le Corbusier, Unité d’Habitation, Marseille – on the roof

«Η αρχιτεκτονική είναι το επιδέξιο, σωστό και θαυμαστό παίξιμο των όγκων που συμπλέκονται κάτω από το φως», Le Corbusier