Η μεγάλη γιορτή του Bauhaus

Σε λιγότερο από τρία χρόνια από σήμερα, το 2019, συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση και την ανάπτυξη της περίφημης σχολής Bauhaus, του καλλιτεχνικού και αρχιτεκτονικού κινήματος που ίδρυσε τον 1919 ο Walter Gropius, ωθούμενος από τις προγενέστερες προσπάθειες των κινημάτων που άρχισαν να ζωηρεύουν μετά τη βιομηχανική επανάσταση. Την επέτειο της θεμελίωσης του κινήματος, το οποίο αναπτύχθηκε στα χρόνια της Γερμανικής Δημοκρατίας της Βαϊμάρης (1919 – 1933), θα τιμήσει με τον καλύτερο τρόπο το Πανεπιστήμιο του Harvard, σε μια μεγάλη έκθεση που θα φιλοξενηθεί, το 2019, στα μουσεία του κορυφαίου Αμερικανικού Ιδρύματος. Στο Harvard βρίσκεται, άλλωστε, μια από τις πρώτες και σημαντικότερες συλλογές έργων του κινήματος που επηρέασε όσο λίγα την τέχνη, την αρχιτεκτονική και το design του 20ού αιώνα.

Στον όρο Bauhaus περικλείεται, εκτός των άλλων, το ουτοπικό όραμα του σχεδιασμού ενός καινούργιου κόσμου. Σημαντικά στοιχεία αυτής της εντυπωσιακής προσπάθειας ήταν η αισθητική αναβάθμιση των προϊόντων μαζικής παραγωγής, η σύγκλιση της καλλιτεχνικής δημιουργίας με τις δυνατότητες των τεχνολογικών και βιομηχανικών μέσων της εποχής, η ανατροπή της αυστηρής ιεραρχίας ανάμεσα στην υψηλή και τη δημοφιλή τέχνη, στον καλλιτέχνη και τον τεχνίτη, στον δάσκαλο και στον μαθητή.

Τα αποτελέσματα αυτής της σύγκλισης, προς μια ενιαία φόρμα ζωγραφικής, αρχιτεκτονικής και γλυπτικής, καθώς και η πειραματική διάθεση και το καινοτόμο πνεύμα ετερόκλητων δημιουργών, είναι ορατά μέχρι σήμερα στην αρχιτεκτονική και την τέχνη, σε δεκάδες καθημερινά αντικείμενα, στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη διδασκαλία, τη μάθηση και τη ζωή. Ανάμεσα στους κορυφαίους εκπροσώπους του κινήματος που δίδαξαν, αρχικά, στη σχολή ήταν οι ζωγράφοι Johannes Itten, Lyonel Feininger, Paul Klee και Wassily Kandinsky, οι γλύπτες Gerhard Marcks και Oskar Schlemmer.

Το Πανεπιστήμιο του Harvard προαναγγέλλει την μεγάλη έκθεση του 2019 με μια εξαιρετική χειρονομία. Παρέχει, εδώ και μερικές μέρες, δωρεάν πρόσβαση στο αρχείο της συλλογής Bauhaus μέσα από τη διαδικτυακή του πλατφόρμα. Πρόκειται για 32.000 έργα: φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, περιοδικά και χιλιάδες πληροφορίες. Οι χρήστες μπορούν να παρατηρήσουν και να μελετήσουν έργα και κείμενα σημαντικών καλλιτεχνών και αρχιτεκτόνων. Ανάμεσά τους βρίσκονται και εκείνα των Mies van der Rohe, Bertrand Goldberg, Marcel Breuer και του ιδρυτή της σχολής Walter Gropius. Ο Γερμανός αρχιτέκτονας μετανάστευσε στο Cambridge το 1937 και υπήρξε πρόεδρος του τμήματος αρχιτεκτονικής στο Harvard Graduate School of Design μέχρι το 1952 που συνταξιοδοτήθηκε.

Γ.Ε.ΚΑΡ.