Τα πολύχρωμα σημειωματάρια του Γκρέισον Πέρι

Από την Αργυρώ Μποζώνη

Ένας από τους πιο εκκεντρικούς, ταλαντούχους και ευφάνταστους Βρετανούς καλλιτέχνες, ο πολυβραβευμένος (Βραβείο Τέρνερ και το μετάλλιο του Ιππότη των Βρετανικών Τεχνών) Γκρέισον Πέρι, διάσημος για τα μοναδικά κεραμικά του αντικείμενα, τις ταπισερί του και τη συνήθειά του να ντύνεται με γυναικεία ρούχα, εκδίδει από τον οίκο Particular τα πολύτιμα μπλοκ ιχνογραφίας του, με τίτλο Sketchbooks. Όπως λέει, τα μπλοκ ιχνογραφίας είναι ο τόπος όπου ένας καλλιτέχνης μαθαίνει αν μια ιδέα του θα προχωρήσει ή είναι απλώς αποτυχημένη.

Όλα ξεκίνησαν όταν η γιαγιά του, τού έδωσε μια μικρή στοίβα με πολύ φθηνά σημειωματάρια. Ο Γκρέισον Πέρι ζωγράφιζε φανταστικά αεροπλάνα, σχέδια αγωνιστικών αυτοκινήτων, κόμικς περιπέτειας και σκηνές πολέμου. Η πυκνότητα των σχεδίων σε αυτές τις μικρές σελίδες και ο τρόπος με τον οποίο μπορούσε να καλύψει κάθε γωνία τους, η αφοσίωση με την οποία έσκυβε στη λεπτομέρεια, τα έκαναν στα μάτια του πολύτιμα. Αυτό το συναίσθημα δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.

Ο Πέρι χρησιμοποιούσε τα μπλοκ ιχνογραφίας σε διαφορετικές χρονικές στιγμές της ζωής του. Τα μπλοκ ιχνογραφίας ήταν ένας τρόπος να κάνει πρακτική όταν φοιτούσε στη Σχολή Καλών Τεχνών: μια δημιουργική διέξοδος, καθώς αφιέρωνε αρκετές ώρες για να ολοκληρώσει μια εικόνα, να επιτύχει την ποιότητα που ήθελε, σχεδόν με εμμονική επιμονή.

Αρκετές φορές δούλευε και στις δύο όψεις του φύλλου, καθώς δεν είχε ποτέ σκεφθεί ότι αυτά είναι έργα που θα μπορούσαν κάποτε να πουληθούν. Όταν κατάφερε να δημιουργήσει το πρώτο του κεραμικό, το 1986, όλη του η ενέργεια επικεντρώθηκε στον πηλό. Δούλευε κατευθείαν χωρίς προπαρασκευαστικά σχέδια. Όμως τα μπλοκ ιχνογραφίας ήταν αυτά που πάντα του υπενθύμιζαν με συνοπτικό και χρηστικό τρόπο τι να κάνει και με ποια σειρά.

Όταν το 1992 έγινε πατέρας, και άρχισε να σχεδιάζει παίζοντας με την κόρη του, τη Φλο, αναζωπυρώθηκε ο ενθουσιασμός του για το σκίτσο. Έμαθε να παίζει με το χαρτί και είναι εκείνα τα σχέδια που αποτέλεσαν την αφετηρία για να σχεδιάσει το σπίτι στο Έσσεξ. Από τα τέλη της δεκαετίας του 90, τα μπλοκ ιχνογραφίας έγιναν όλο και πιο σημαντικά για τον Πέρι. Κουβαλάει πάντα κάποιο μαζί του και ξέρει ότι με ένα στυλό, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να γεμίσει μια σελίδα.

«Ένα μπλοκ ιχνογραφίας είναι ένα μέρος όπου μπορώ να συζητήσω τις ιδέες με τον εαυτό μου, ένα μέρος που μέσα του δουλεύω και μπορώ να τελειοποιήσω μια ιδέα πριν τη βάλω στο στούντιο και στον κόσμο. Είναι ένας αεροστεγής θάλαμος για τις οπτικές μου σκέψεις», λέει ο Πέρι. Και προσθέτει: «Είναι ένας τόπος στον οποίο μπορώ να κάνω λάθη, είναι η σφραγίδα ενός αρχικού έργου, η πρώτη αχτίδα του. Ένα τετράδιο είναι ένα ιερό αντικείμενο, πολύ περισσότερο από ό,τι πολλά από τα ολοκληρωμένα έργα μου.

Η πυκνότητα της σκέψης, η αγάπη για την τέχνη και οι ατέλειωτες ώρες που εργάζομαι σε κάθε μία τους σελίδα έχoυν τεράστια σημασία, αποτελούν πολύτιμη μνήμη. Ίσως, έχουν γίνει ζωτικής σημασίας για μένα, γιατί ξέρω ότι δεν μπορώ να τα πουλήσω. Είμαι επιτυχημένος και οι τιμές των έργων μου στην αγορά είναι υψηλές. Και ξέρω ότι αυτά τα σχέδια έχουν γίνει σαν σπάνιο νόμισμα, μερικές φορές αξίζουν χιλιάδες λίρες. Αυτό το αποκαλώ «Το σύνδρομο του Πικάσο με τις χαρτοπετσέτες». (σ.σ. αναφέρεται στο γεγονός ότι ο Πικάσο μπορούσε να πληρώσει οποιοδήποτε γεύμα του κάνοντας ένα σχέδιο σε ένα τραπεζομάντιλο ή μια χαρτοπετσέτα).

» Σήμερα, το μόνο που μπορώ να κάνω πουλώντας κάποια από αυτά είναι να δώσω τα χρήματα της αξίας τους σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Ανάμεσά τους αισθάνομαι ασφαλής, αν θέλω μπορεί να μην τα δει κανένας και αυτό μου δίνει τη μεγάλη χαρά να μπορώ να παίξω ελεύθερα».