Helena Almeida: «Εγώ η ίδια είμαι ένα σχέδιο»

Το έργο της είναι μια συναρπαστική συνάντηση διαφορετικών ειδών, κινείται ανάμεσα στην performance art, τη φωτογραφία, τη ζωγραφική και το σχέδιο. Η Helena Almeida, γεννημένη στην Πορτογαλία το 1934, κόρη του γλύπτη Leopoldo de Almeida, ακολούθησε σπουδές ζωγραφικής στη σχολή Καλών Τεχνών της Λισαβόνας. Το 1964 έφυγε με υποτροφία για το Παρίσι και το 1967 έκανε την πρώτη της έκθεση. Σε αυτή την έκθεση οι επισκέπτες είδαν τους πίνακες από την πίσω πλευρά με το βλέμμα τους στραμμένο προς τα εμπρός. Στόχος της Almeida ήταν να διαρρήξει την αντίληψη για το πώς βλέπουμε έναν πίνακα. Να προβάλει τη ζωγραφική ως ένα παράθυρο πίσω από το οποίο μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα.

Το 1969 παρουσίασε μια φωτογραφία του εαυτού της τυλιγμένου σε έναν καμβά. Η εικόνα αυτή σηματοδοτεί τη θεωρία της, ότι ο προσδιορισμός του σώματος της είναι αλληλένδετος με την ύπαρξη του έργου της. Η επιθυμία της αυτό-αναπαράστασης έγινε η βάση για τις μελλοντικές της εργασίες. Στο έργο της, η εικόνα μιας γυναίκας είναι πάντα παρούσα για να μετατραπεί σε ζωγραφική ή σχέδιο. Η πρακτική της συνοψίζεται στις φράσεις: «Η δουλειά μου είναι το σώμα μου, το σώμα μου είναι η δουλειά μου». «Εγώ είμαι ο καμβάς».

Η Almeida ισχυρίστηκε προκλητικά ότι τα έργα της δεν είναι αυτοπροσωπογραφίες, αλλά ότι χρησιμοποιεί το σώμα της ως αντικείμενο. Παράγει χορογραφικές εικόνες μέσα στις οποίες το σώμα υποβάλλεται σε μια σειρά δράσεων. Κάποτε, παρατηρώντας τη δική της παρουσία μέσα στο έργο της, είπε: «δεν πρόκειται να προσλάβω ένα μοντέλο, όταν εγώ η ίδια είμαι μέσα στο στούντιο. Ξέρω ακριβώς πως να τοποθετήσω το σώμα μου και σε ποια στάση να το τοποθετήσω. Αλλά δεν είμαι εγώ. Είναι σαν να πρόκειται για άλλο πρόσωπο».

Η αφανής πρωτοπόρος της εννοιολογικής τέχνης Helena Almeida στην Πινακοθήκη Jeu de Pomme

Οι εντυπωσιακές μπλε πινελιές στα έργα της θυμίζουν το σήμα κατατεθέν του Yves Klein, το «International Klein Blue» χρώμα. Οι λάμψεις αυτού του χρώματος εμφανίζονται συχνά, κρύβουν το πρόσωπο του καλλιτέχνη ή λειτουργούν σαν φράγμα. Η Almeida διαφώνησε με τη χρήση των γυναικών στο έργο του Klein και απάντησε σε αυτό με την δική της καλλιτεχνική πρακτική, με αγριότητα, πολλές φορές και με το επίμονο «σχίσιμο» του χρώματος που αποκαλύπτει το κενό που υπάρχει πίσω από αυτό.

Η έκθεση «Corpus» που φιλοξενείται στο Παρίσι, στην Εθνική Πινακοθήκη Jeu de Paume, παρουσιάζει την τεράστια προσφορά της στην τέχνη από το 60 μέχρι σήμερα. Η Almeida, δικαίως, αναγνωρίζεται ως μια δυναμική ηγέτης της πειραματικής τέχνης που προέκυψε από την κρίση του Μοντερνισμού στην Ευρώπη της δεκαετίας του 1960. Το έργο της είναι πάντα ανοιχτό σε ερωτήματα σχετικά με την όσμωση της καλλιτεχνικής πρακτικής, την αναπαραγωγή της εικόνας και την αναπαράσταση του σώματος του καλλιτέχνη. Είναι ένα επίκαιρο αφιέρωμα στην αφανή αυτή ηρωίδα της εννοιολογικής τέχνης.

Η έκθεση Corpus της Ηelena Almeida θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Μαΐου 2016, στην Εθνική Πινακοθήκη Jeu de Pomme στο Παρίσι.

Αργυρώ Μποζώνη

Related Posts

karouzo

Share
Published by
karouzo

Recent Posts

Χρόνης Μπότσογλου 1941-2022

Ο Χρόνης Μπότσογλου ανήκει στους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους της μεταπολεμικής τέχνης. Επί δεκαετίες παρατηρούσε τον…

3 years ago

Η ματιά του Mathieu Pernot στους προσφυγικούς καταυλισμούς της Λέσβου

Στιγμιότυπα από την παρουσία των προσφύγων στους δρόμους του Παρισιού, στους καταυλισμούς του Καλαί και…

4 years ago

Σώτη Τριανταφύλλου: “Ας μη ζούμε διαρκώς με τον ίδιο τρόπο…”

Στα μυθιστορήματα μιλάμε για την ανθρώπινη κατάσταση, εμβαθύνουμε σε πράγματα που δεν αποτελούν υλικό άρθρων…

4 years ago

Κριστόφ Πεντερέτσκι

Οταν ζεις σε δύσκολες εποχές, νιώθεις την ανάγκη να αγωνιστείς για την ελευθερία.

5 years ago

Ρατσισμός, ομοφοβία και βία στη λογοτεχνία του Εντουάρ Λουί

Όταν έφτασα στο Παρίσι για να σπουδάσω Φιλοσοφία, διαπίστωσα ότι όλη αυτή η δυστυχία, η…

5 years ago

Venice Biennale 2019 review – preaching to the converted

There is much to praise from Ghana, India, France, and a stunning international pavilion. Less…

6 years ago

This website uses cookies.