Στο Μοναστηράκι με τον Τεντέν και τη Σοράγια

Αν θες να με βασανίσεις, πήγαινέ με στο Μοναστηράκι με πορτοφόλι στην τσέπη. Δεν θα μου μείνει φράγκο.

Αν θες να με βασανίσεις, πήγαινέ με στο Μοναστηράκι χωρίς πορτοφόλι στην τσέπη. Θα γίνω σαν βρασμένο παντζάρι, που δεν μπορεί να αγοράσει τίποτα.

Ο λόγος που μ’ αρέσουν τόσο πολύ, που ξετρελαίνομαι με τα παλιατζίδικα, είναι η παιδική μου φαντασία. Όταν ήμουν μικρός και διάβαζα φανατικά τις περιπέτειες του Τεντέν, αγάπησα τα παλιατζίδικα από τις βόλτες του μικρού ήρωα στις marchés aux puces του Παρισιού. Σε μια τέτοια βόλτα, ξετρύπωσε ένα ξύλινο καράβι, το αγόρασε και τον έβαλε σε μεγάλες περιπέτειες. Σε ένα από τα τρία κατάρτια, στο εσωτερικό του, υπήρχε τυλιγμένο ένα μικρό χαρτάκι με το μήνυμα:

«Τρία αδέρφια ενωμένα. Τρεις μονόκεροι πλέουν ταυτόχρονα προς τον ήλιο.

Εν πλήρη μεσημβρία θα μιλήσουν.

Γιατί από το φως έρχεται το φως.

Και θα λάμψει.

42 1 Ο

Του Αητού»

Αυτά, στο τεύχος «Το Μυστικό του Μονόκερου».

Όπως αγαπάς την μπάλα γιατί μαζί της παίζεις ποδόσφαιρο, έτσι και τα παλιατζίδικα ήταν το βασικό μέρος με τα απαραίτητα εργαλεία για να σε ζορίσουν σε νέες περιπέτειες. Έτσι, τα’ χα στο μυαλό μου.

Όποτε πηγαίνω στο Μοναστηράκι ή σε άλλα σημεία της Αθήνας με παλιατζίδικα, ακόμα και σε ανάλογες αγορές του εξωτερικού, βλέποντας κάθε ένα από τα αντικείμενα για πώληση, προσπαθώ να πλάσω ιστορίες.

Όταν βλέπω χαρτονομίσματα από την Τουρκία, σκέφτομαι πως μπορεί να ανήκαν σε Ρωμιούς που ξεριζώθηκαν με τα Σεπτεμβριανά του ’55 ή με τις απελάσεις του ’64. Να έφεραν ρευστό μαζί τους, και, τελικά, να κράτησαν κάνα χαρτονόμισμα για ενθύμιο. Όταν πάλι βλέπω χαρτονομίσματα από την Αίγυπτο, σκέφτομαι μια παρόμοια εκδοχή με τους Αλεξανδρινούς ή με ναυτικούς που πήγαιναν στο Πορτ Σάιντ, για να φέρουν στην Ευρώπη αιγυπτιακό βαμβάκι.

Εκεί που η φαντασία μου οργιάζει είναι με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες, καδραρισμένες ή όχι.

Στους ανθρώπινους χαρακτήρες της παλιάς μάζας πραγμάτων. Γαμήλιες φωτογραφίες, οικογενειακά πορτραίτα, φωτογραφίες από πικ- νικ στην εξοχή. Νεαρές κοπέλες με καρό φούστες, ζακέτες, γυαλιά ηλίου με τη μυτερή γωνία στις πάνω γωνίες και μαντήλι στο κεφάλι α λα Μαρία Κάλλας ή Γκρέις Κέλλυ, ποζάρουν ξαπλωμένες σε λιβάδια με μαργαρίτες. Το 1962, στον Χολαργό. Μια νονά, με μιζανπλί χτένισμα και απλωμένη μια κεντημένη πετσέτα στα χέρια, υποδέχεται τον βαφτισιμιό της από τα χέρια του ιερέα. Ακόμα και μαθητικές φωτογραφίες με ποδιές και στραβωμένους λαιμούς, με μια κλίση του προσώπου προς το έδαφος για αποφυγή του ηλίου, τότε που η τσέπη του γονέα δεν επέτρεπε τα ray ban γυαλιά.

Πώς κατέληξαν αυτές οι, τόσο πολύτιμες για τους πρωταγωνιστές τους, φωτογραφίες στα τελάρα ενός παλιατζίδικου για πώληση; Δεν υπήρξαν απόγονοι να τα προστατεύσουν; Και αν υπήρξαν, δεν τις φρόντισαν ευλαβικά σε κάποιο άλμπουμ ή κουτί; Δεν σκανάρισαν τις πιο σημαντικές για να παραμείνουν στο θυμικό των επόμενων γενεών της ψηφιακής τεχνολογίας; Άραγε πως προέκυψε αυτή η ιεροσυλία;

Και όλα αυτά τα μπιμπελό, τα τασάκια, τα σερβίτσια, οι δίσκοι, τα κηροπήγια, οι ανθοστήλες, τα κεντήματα, οι εικόνες αγίων, οι βάσεις αμπαζούρ και τα φωτιστικά οροφής; Γαμήλια δώρα μιας αλλοτινής εποχής, χωρίς ΙΚΕΑ, KOSTA BODA, ZARA HOME, NOTOS GALLERY, Παρουσίαση και Άβαξ. Με Μινιόν, συνοικιακά μαγαζιά στο Κολωνάκι και στην Κυψέλη, και τη γνωστή του γνωστού, που η κόρη της είναι αεροσυνοδός στην Ολυμπιακή και μαζί με την κρέμα προσώπου από το Λονδίνο θα μπορέσει να σου φέρει και ένα σερβίτσιο Churchill. Μια πορσελάνη, που ήταν γαμήλιο δώρο, ενθύμιο μιας δυνατής αγάπης και ενός καυτού έρωτα, τώρα περιμένει καρτερικά τον επόμενο κτήτορα. Με την καλαισθησία των χρωμάτων και του σχεδίου της, την αντοχή της ποιότητάς της έδωσε μια νότα ενθουσιασμού στη ζωή ενός ζευγαριού, και αργότερα μιας οικογένειας. Η αποστολή της δεν ανανοηματοδοτείται όπου και αν σταθεί. Ακόμα και βυθισμένη στο χάος άξιων ανταγωνιστών της, σε μια πλατεία στο κέντρο μιας πόλης.

Στο μυαλό μου συνυπάρχουν τα χειρότερα σενάρια. Άνθρωποι εθισμένοι στον τζόγο, στο ποτό, στον αγοραίο έρωτα και στα ναρκωτικά, ξεπουλούν τα πάντα για να ικανοποιήσουν τη στιγμιαία ηδονή τους. Φαντάζομαι μια γηραιά γυναίκα, εγκλωβισμένη στο δωμάτιό της, καταδικασμένη σε ακινησία, να επιπλέει στο κρεβάτι της μετά από ένα εγκεφαλικό. Έχει να δει το σκρίνιο και την κονσόλα της για χρόνια. Δεν ξέρει, αλλά υποπτεύεται πως ο τοξικομανής γιός της αδειάζει το σαλόνι σιγά-σιγά για να αγοράσει την επόμενη, θανατηφόρα δόση του.

Σε όλο της το δράμα, κουνιούνται μονάχα τα δάκρυα της προδοσίας του.

Φαντάζομαι νοικοκυραίους που σκοτώνουν το οτιδήποτε, γιατί δεν βγαίνει. Για να μορφώσουν τα παιδιά τους, να τους δώσουν ό,τι καλύτερο μπορούν. Δεν πειράζει λένε, θα αποχωριστούμε τα τεύχη του Μικρού Ήρωα, τη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια και τη Διάπλαση των Παίδων, για τα ξενόγλωσσα βιβλία του φροντιστηρίου.

Ο μάστορας με βλέπει που ψάχνω τις Εικόνες. Από μέσα μου, σκέφτομαι τις κυρίες της αστικής τάξης που ξεφυλλίζουν τις Εικόνες στα κομμωτήρια του Κολωνακίου. Συνεχίζω ακάθεκτος και προχωρώ στην διπλανή στοίβα.

Μου λέει: «Εδώ οι βασιλικές».

Τον ρωτώ: «Μονάχα της ελληνικής;».

Kαι με ρωτά: «Τι ψάχνεις;»

– «Τη Σοράγια».

– «Φέρε το δεκάρικο!»

– «Δείξε μου, πρώτα»

Ψάχνει με τις ώρες να μου βρει τη Σοράγια σε ένα άλμπουμ με ασπρόμαυρες φωτογραφίες από φαντάρους, το πριγκιπικό ζεύγος του Μονακό και τη στέψη της Ελισάβετ της Αγγλίας. Υποπτεύομαι ότι θα μου δείξει τη Σοράγια στην Ύδρα ή την Μύκονο με την επιστήθια φίλη της,την κ. Νικολαΐδη, που ήταν συμμαθήτριες στη Λωζάννη. Μου βρίσκει τελικά τον Σάχη με μια πανέμορφη καλλονή δίπλα του,

– «Είναι η Φαουζία, η πρώτη», του απαντώ.

Από πίσω, στα περσικά, έχει γραμμένα τα ονόματα και τους τίτλους των πρωταγωνιστών του παραμυθιού.

Και οι βασιλιάδες, εκτός των κοριτσιών του Χολαργού, στα παλιατζίδικα.

Όλοι οι θνητοί, χωρίς διακρίσεις.

Όλες οι ετερότητες, συνθέτουν τον πλουραλισμό της πλατείας Αβησσυνίας, και αυτή είναι μια σύγχρονη αστική γοητεία που με συνεπαίρνει στον ίδιο βαθμό με την παιδική μου φαντασία, είκοσι χρόνια πριν.